Co grozi za przestępstwa finansowe, takie jak pranie brudnych pieniędzy i oszustwo podatkowe? Polski kodeks karny przewiduje w takich przypadkach wysokie kary, obejmujące nie tylko grzywny, ale także do wieloletnie wyroki pozbawienia wolności. W tym artykule przedstawiamy szczegóły dotyczące konsekwencji prawnych tych czynów oraz przywołujemy odpowiednie przepisy kodeksu karnego i kodeksu karnego skarbowego.
Spis treści
- Co grozi za pranie brudnych pieniędzy?
- Co grozi za oszustwo podatkowe?
- Przypadkowe przestępstwo podatkowe lub pranie pieniędzy – czy można popełnić je nieświadomie?
Co grozi za pranie brudnych pieniędzy?
Pranie brudnych pieniędzy to proceder polegający na legalizowaniu środków pochodzących z nielegalnych źródeł, np. z działalności przestępczej, korupcji lub oszustw podatkowych. Jest to przestępstwo szczególnie groźne dla gospodarki, ponieważ ułatwia finansowanie dalszych działania przestępczych, takich jak handel narkotykami czy terroryzm, co zagraża bezpieczeństwu publicznemu. Dodatkowo podważa ono stabilność rynków finansowych, co w konsekwencji szkodzi legalnie działającym przedsiębiorstwom. Co grozi za pranie brudnych pieniędzy? Najważniejszym przepisem regulującym tę kwestię jest art. 299 kodeksu karnego, który przewiduje następujące kary:
- za ukrywanie lub transfer środków finansowych pochodzących z nielegalnej działalności grozi od 6 miesięcy do 8 lat więzienia;
- gdy sprawca działa w porozumieniu z innymi osobami lub pranie pieniędzy przybiera formę zorganizowanej działalności przestępczej, kara może wzrosnąć do 10 lat pozbawienia wolności;
- jeżeli osoba dopuszczająca się przestępstwa nie zgłosi organom ścigania, że przyjął środki pochodzące z przestępstwa, grozi mu grzywna, ograniczenie wolności lub kara więzienia do 3 lat.
Polska dostosowała swoje przepisy do unijnych regulacji dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy, co oznacza, że instytucje finansowe mają obowiązek zgłaszania podejrzanych transakcji.
Co grozi za oszustwo podatkowe?
To, co grozi za oszustwo podatkowe, określa wiele artykułów kodeksu karnego skarbowego. Czym dokładnie jest to przestępstwo? W jego definicję wpisują się wszelkie działania mające na celu unikanie płacenia podatków poprzez fałszowanie dokumentów, ukrywanie dochodów lub inne formy oszustwa wobec urzędu skarbowego. Zapisy prawne na ten temat, które należy znać to m.in.:
- art. 54 k.k.s – dotyczy uchylania się od opodatkowania poprzez zatajanie dochodów lub innych przychodów. Kara może obejmować wysoką grzywnę albo karę pozbawienia wolności do 5 lat;
- art. 55 k.k.s – mówi o podawaniu nieprawdziwych informacji w deklaracjach podatkowych, co skutkuje niższym wymiarem podatku. Grozi za to kara grzywny do 720 stawek dziennych albo pozbawienie wolności do lat 5;
- art. 56 k.k.s – odnosi się do składania fałszywych zeznań podatkowych, w wyniku czego następuje uszczuplenie należności podatkowych. W zależności od kwoty uchylonego podatku sprawcy może grozić grzywna lub do 5 lat więzienia;
- art. 62 k.k.s – dotyczy podrabiania lub przerabiania faktur oraz posługiwania się nimi w celu oszustwa podatkowego. W takich przypadkach sprawca może zostać skazany na od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Szczególnie surowe konsekwencje grożą osobom zajmującym się karuzelami VAT-owskimi, czyli oszustwami na dużą skalę związanymi z wyłudzaniem podatku VAT. W takich przypadkach organy ścigania stosują często nie tylko przepisy kodeksu karnego skarbowego, ale również przepisy o zorganizowanej przestępczości, co może skutkować karą nawet 25 lat więzienia.
Przypadkowe przestępstwo podatkowe lub pranie pieniędzy – czy można popełnić je nieświadomie?
Choć przestępstwa podatkowe i pranie brudnych pieniędzy kojarzą się z celowymi, świadomymi działaniami, w rzeczywistości mogą one zostać popełnione również przypadkowo. W szczególności dotyczy to przedsiębiorców oraz osób prowadzących działalność gospodarczą, które nieświadomie wchodzą w nielegalne transakcje lub nie dochowują należytej staranności w rozliczeniach podatkowych. Przykładem może być przyjęcie płatności od kontrahenta zajmującego się procederem prania brudnych pieniędzy – jeśli przedsiębiorca nie zweryfikuje źródła środków, może narazić się na zarzut uczestnictwa w takim przestępstwie. Z kolei w przypadku podatków błędnie wypełniona deklaracja, nieuwzględnienie przychodów czy nieświadome posługiwanie się nierzetelną fakturą może skutkować oskarżeniem o oszustwo podatkowe. Dlatego też przedsiębiorcy powinni zachować szczególną ostrożność w prowadzeniu finansów oraz korzystać z pomocy doradców podatkowych i prawników.
