Składanie fałszywych zeznań jest jednym z poważniejszych przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Artykuł 233 Kodeksu karnego w Polsce jasno precyzuje sytuacje, w których dochodzi do popełnienia tego przestępstwa. Jest ono związane nie tylko z postępowaniami sądowymi, ale także z innymi postępowaniami prowadzonymi na podstawie ustawy. Oznacza to, że fałszywe zeznania mogą zostać złożone zarówno przed sądem, jak i np. w postępowaniu administracyjnym, podatkowym, czy dyscyplinarnym. Złożenie fałszywych zeznań przed komisją sejmową także jest traktowane jako przestępstwo.
Warto podkreślić, że składanie fałszywych zeznań polega na świadomym przedstawieniu nieprawdziwych informacji lub zatajeniu prawdy. Świadek, który w takim postępowaniu wprowadza organ prowadzący w błąd, ponosi odpowiedzialność karną. Warunkiem niezbędnym do pociągnięcia go do odpowiedzialności jest jednak uprzedzenie o konsekwencjach prawnych wynikających z art. 233 Kodeksu karnego. Oznacza to, że przyjmujący zeznania organ musi poinformować świadka o tym, że składanie fałszywych zeznań wiąże się z groźbą kary.
Przepisy art. 233 Kodeksu karnego określają także przypadki szczególne, np. kiedy fałszywe zeznania są składane z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą samemu świadkowi lub jego najbliższym. W takiej sytuacji odpowiedzialność karna jest łagodniejsza, choć wciąż może prowadzić do skazania. Z kolei osoby nieświadome prawa do odmowy składania zeznań lub odpowiedzi na pytania nie ponoszą kary za fałszywe zeznania.
Dodatkowo przepis artykułu 233 k.k. odnosi się do sytuacji, w których fałszywą opinię przedstawia biegły, rzeczoznawca lub tłumacz. Przedstawienie fałszywej opinii, ekspertyzy lub tłumaczenia może skutkować karą do 10 lat pozbawienia wolności. W przypadku nieumyślnego przedstawienia fałszywego dokumentu przez te osoby, kara jest niższa, wynosząca do 3 lat więzienia.
Co grozi za składanie fałszywych zeznań?
Odpowiedzialność karna za składanie fałszywych zeznań może być bardzo dotkliwa. Zgodnie z art. 233 § 1 Kodeksu karnego, osoba, która złoży fałszywe zeznania lub zataja prawdę, może zostać skazana na karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. W przypadkach mniej poważnych, takich jak zeznawanie z obawy przed odpowiedzialnością karną, kara wynosi od 3 miesięcy do 5 lat.
Warto zaznaczyć, że sąd ma możliwość zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, a w niektórych przypadkach, nawet całkowitego odstąpienia od jej wymierzenia. Dzieje się tak, gdy fałszywe zeznanie lub zatajenie prawdy nie miało wpływu na wynik sprawy lub gdy osoba z własnej woli sprostowała swoje zeznania przed rozstrzygnięciem sprawy. Tego rodzaju przepisy mają na celu umożliwienie świadkom wycofania się z fałszywych zeznań, zanim wyrządzą one realne szkody w postępowaniu.
Jeżeli chodzi o osoby pełniące funkcje biegłych, rzeczoznawców lub tłumaczy, przepisy przewidują surowsze kary, ze względu na ich specjalny status w postępowaniu sądowym. Dla biegłych, którzy umyślnie przedstawiają fałszywe ekspertyzy, przewidziano karę od roku do 10 lat pozbawienia wolności. Natomiast w przypadkach, gdy fałszywa opinia została przedstawiona nieumyślnie, kara może wynosić do 3 lat pozbawienia wolności, pod warunkiem że naraziła ona interes publiczny na istotną szkodę.
Na przestrzeni lat liczba postępowań związanych ze składaniem fałszywych zeznań utrzymywała się na stosunkowo stałym poziomie, choć zauważalny jest spadek liczby stwierdzonych przestępstw. Zgodnie z danymi policyjnymi, w 2023 roku wszczęto 2 427 postępowań dotyczących tego przestępstwa, z czego stwierdzono 1 648 przestępstw. Dla porównania, w 2019 roku wszczęto 3 142 postępowania, a liczba stwierdzonych przestępstw wynosiła 2 451. To pokazuje, że choć liczba zgłoszonych przypadków składania fałszywych zeznań maleje, wciąż jest to poważny problem.
Gdzie szukać pomocy, jeśli jest się podejrzanym bądź oskarżonym o składanie fałszywych zeznań – art. 233 k.k.?
Jeżeli jesteś podejrzany lub oskarżony o składanie fałszywych zeznań, niezwykle istotne jest, aby jak najszybciej skontaktować się z doświadczonym adwokatem karnym. Tego typu sprawy wymagają specjalistycznej wiedzy prawniczej, która jest niezbędna do skutecznej obrony. Kancelaria Adwokacka Marcel Marszałek, która specjalizuje się w prawie karnym, oferuje kompleksową pomoc prawną w tego typu sprawach. Adwokat Marcel Marszałek z powodzeniem reprezentował wielu klientów oskarżonych o składanie fałszywych zeznań na podstawie art. 233 Kodeksu karnego.
Kancelaria prawa karnego prowadzona przez adwokata Marcela Marszałka oferuje konsultacje, porady prawne oraz prowadzenie spraw klientów z całej Polski. Zachęcamy do umówienia się na spotkanie, podczas którego omówisz swoją sprawę i dowiesz się, jak można się bronić przed zarzutem składania fałszywych zeznań.
Dane kontaktowe kancelarii:
Adwokat Marcel Marszałek
Dywizjonu 303 149C/61, 01-470 Warszawa
Telefon: 518 645 016
E-mail: kontakt@marcelmarszalek.pl
Strona internetowa: adwokat-prawo-karne.pl
Warto dodać, że przestępstwo składania fałszywych zeznań jest poważnym zagrożeniem dla prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, a zarazem może mieć poważne konsekwencje dla osób, które z różnych powodów decydują się na taki krok. Dlatego, jeżeli pojawia się ryzyko odpowiedzialności karnej, nie należy zwlekać z szukaniem pomocy profesjonalnej kancelarii prawa karnego. Zachęcamy do zapoznania się z innymi artykułami na stronie dot. uprawień podejrzanego, przestępstwa oszustwa z art. 286 k.k., oraz odwiedzenie zakładki specjalizacje, aby dowiedzieć się jakimi sprawami zajmuje się nasza kancelaria.
